Patron

Urodził się 7.05.1895 roku w Szarleju (obecnie Piekary Śląskie). Był synem Wiktora i Józefy z Michalików. Ojciec jego był cieślą. Wychowywany w rodzinie, która nie uległa naciskowi germanizacyjnemu, lecz starannie kultywowała polskość. Niechętnie uczył się w pruskiej szkole powszechnej w Szarleju. Stale podkreślał swą przynależność do narodu polskiego, za co spotykały go kary ze strony nauczycieli. Najlepiej czuł się w gronie rodzinnym i polskich kolegów.

 

Po ukończeniu szkoły w 1908 roku zatrudnił się w miejscowej kopalni „Helena”, gdzie był członkiem Związku Wzajemnej Pomocy i Zjednoczenia Zawodowego Polskiego. Żywą działalność patriotyczną rozwinął już w roku 1909. Znalazł się wówczas w gronie organizatorów, a następnie czynnych członków „Gniazda Sokoła” w Piekarach Śląskich.

 

Po wybuchu pierwszej wojny światowej wcielono go do armii pruskiej i wysłano na front zachodni, gdzie omal nie oddał życia. W 1917 roku został ciężko ranny. Z tego powodu uznano go za inwalidę niezdolnego do dalszej służby wojskowej odesłano do Gliwic. Tutaj przydzielono mu pracę w zakładach zbrojeniowych. W pierwszym powstaniu śląskim nie brał udziału, w drugim pełnił funkcję komendanta Polskiej Organizacji Wojskowej Górnego Śląska i centrali Wychowania Fizycznego, a w trzecim powstaniu dowodził czwartym pułkiem im Stefana Batorego. Walczył w okolicach Gliwic, Bierawy, Starego Koźla, Kędzierzyna, Góry Świętej Anny, Januszkowic, Szymiszowa, Rozmierzy i innych miejscowościach.

 

Po zakończenia powstania pułk Stanisława Mastalerza został zdemobilizowany w Zaościu, a on sam udał się do Krakowa, gdzie służył w drugim pułku legionistów i jednocześnie uczył się na kursie oficerskim. Na Śląsk powrócił w czerwcu w 1922 roku, a że jego rodzinne strony, o które bohatersko walczył, pozostały w granicach Niemiec, przeniósł się do Katowic. W latach 1943-1945 był członkiem Towarzystwa Kooperatystów Polskich. W 1944 roku ukończył w Manchesterze dwuletni kurs ekonomiczny dla oficerów wojsk sprzymierzonych, a w 1945 przeszedł specjalne przeszkolenie w Chartes we Francji, co pozwoliło mu podjąć obowiązki kapitana łącznikowego przy Naczelnym Dowództwie Wojsk Sprzymierzonych w Ludwisburgu w Wirtembergii i pomagać Polakom, którzy przebywali w tym czasie w obozie w Niemczech.

 

W kwietniu 1947 roku powrócił do kraju i pełnił jeszcze wiele odpowiedzialnych funkcji. Uznając popularyzację walk Ślązaków o połączenie Śląska do macierzy za jeden z elementów wychowania patriotycznego, szczególnie aktywnie uczestniczył w spotkaniach z młodzieżą szkolną. Zmarł po krótkiej chorobie 6 listopada 1959 roku w Katowicach. W jego pogrzebie w dniu 8 listopada, mimo ulewnego deszczu, wzięły udział liczne rzesze ludzi, którzy przyszli, aby oddać mu ostatni hołd.

 

Udostępnij ten post
Skip to content